2023_GR_00103 - Het lokaal Energie- en Klimaatpact - Principiële beslissing toetreding tot het Klimaatpact 2.1 - Goedkeuring

Via de ondertekening van het Burgemeestersconvenant – een initiatief van de Europese Commissie –  engageren steden en gemeenten zich om bij te dragen aan de Europese en regionale inspanningen om de CO₂-uitstoot te verminderen en mens en maatschappij weerbaar te maken voor de gevolgen van de huidige en toekomstige klimaatverandering. Halle heeft het Burgemeestersconvenant 2030 ondertekend en werkte samen met de provincie aan een intergemeentelijk SECAP (Sustainable Energy and Climate Action Plan). Door middel van het Lokaal Energie- en Klimaatpact (LEKP), slaan Vlaanderen en de lokale besturen de handen in elkaar om samen de nodige transitie in het energie- en klimaatbeleid waar te maken. Aan de hand van concrete en herkenbare werven wil men inzetten op krachtdadig beleid.

Het Lokaal Energie- en Klimaatpact 2.1 (LEKP 2.1) is een addendum van het LEKP 2.0 met als hoofddoel het voorkomen van energie-armoede.

Op 16 december 2022 werd het LEKP 2.1 goedgekeurd door de Vlaamse Regering. Minister Somers trekt 16 miljoen euro uit voor deze versterking.

Deze versnelde uitbreiding van engagementen bovenop het LEKP 2.0 blijft urgent door de energiecrisis van het afgelopen jaar. Het is meer dan ooit duidelijk geworden dat we als samenleving de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen versneld moeten afbouwen om weerbaarder te zijn bij toekomstige prijsschokken. Steeds meer huishoudens dreigen anders geconfronteerd te worden met energie-armoede.

Wat houdt deze versterking van het LEKP in? 

Lokale besturen engageren zich om:

• Realisatie van minstens 1 thematisch wijkverbeteringscontract waarbinnen een collectieve renovatie wordt gefaciliteerd voor einde 2025. Een thematisch wijkverbeteringscontract kenmerkt zich door 4 elementen:
  • het is gericht op de uitvoering van een collectieve renovatie 
  • het betreft een nieuwe samenwerkingsvorm
  • binnen een specifieke wijk
  • met oog voor sociale diversiteit. 
• Opmaak van een voorgesteld renovatietraject op maat van elke bewoner waar de klimaattafel georganiseerd wordt, voor 50 per 1.000 huishoudens en dit voor einde 2025.
• Een verdubbeling en versnelling voor de doelstelling: "1 coöperatief/participatief hernieuwbaar energieproject per 500 inwoners tegen 2030": minstens 36 kWp in plaats van 18 kWp per 500 inwoners, waarvan 18 kWp per 500 inwoners wordt gerealiseerd voor einde 2025.
• Toegang tot de activiteiten van een energiegemeenschap operationaliseren voor 1 per 500 inwoners voor einde 2025.

De Vlaamse overheid engageert zich om:

• Een sterke kennisoverdracht te organiseren tussen lokale besturen met de eerste leerlessen uit de 11 lopende wijkverbeteringscontracten wat betreft het vernieuwd instrumentarium in het kader van de werkplatformen (deze zijn begin 2023 van start gegaan);
• De beoogde wijkrenovatietool uit te breiden met de ontwikkeling van een digitaal platform (de "Digital Twin") waarbij:
  • databronnen gecombineerd worden met de best beschikbare instrumenten en analyses (zoals bijvoorbeeld warmtezoneringskaarten) en
  • waarop publieke of private instrumenten op kunnen aansluiten (overheden, energiehuizen, bouwsector, applicatie- en softwarebedrijven, ...). Deze wordt niet enkel aan lokale besturen aangereikt, maar kan dus ook gekoppeld worden aan Energiehuizen om renovatietrajecten procesmatig te begeleiden;
• Het aanbieden van een technische assistentiehub om lokale besturen en hun OCMW's te ondersteunen in het opstarten van lokale energiegemeenschappen waarbij activiteiten ten gunste van mensen met risico op energie armoede kan worden uitgerold. De hub wordt aanbesteed in 2023 en zal zich inzetten voor het inhoudelijk technische, het aanbestedingsmatige, juridische en financiële maatwerk bij de realisatie van de activiteiten van de energiegemeenschap. 
• Het voorzien van een additionele budgettaire impuls van 16 miljoen euro voor de capaciteit bij lokale besturen ter realisatie van de versterkte engagementen in de komende twee jaren:
  • 9 miljoen euro in 2023,
  • 7 miljoen euro in 2024.

Door de ondertekening van het Lokaal Energie- en Klimaatpact geeft de stad aan actie te ondernemen om de doelstellingen zoals hierboven vermeldt in het LEKP 2.1 met de wijzigingen met betrekking tot Werf 2.

[BRON: https://www.vvsg.be/kennisitem/vvsg/lekp-21?query=LEKP%202.1]

Overweging:

Overwegende dat de stad het Lokaal Energie- en Klimaatpact 1.0 ondertekende;
Overwegende dat de stad het Lokaal Energie- en Klimaatpact 2.0 ondertekende;
Overwegende dat het wenselijk is dat de stad het Lokaal Energie- en Klimaatpact 2.1 ondertekent en de gewenste en mogelijke acties uitvoert. Bijgevolg heeft de stad recht op financiële ondersteuning van de Vlaamse overheid d.m.v. trekkingsrecht.

De financiële ondersteuning is noodzakelijk om de doelstellingen effectief te kunnen uitvoeren. Voor de eerste twee doelstellingen omtrent wijkrenovaties en renovatieadvies via klimaattafels zal er een samenwerking worden voorgesteld met Klimaatpunt. Met de huidige personeelsinzet en budgetten wordt de haalbaarheid van de doelstelling omtrent hernieuwbare energie en energiegemeenschappen echter in twijfel getrokken.

- Burgemeestersconvenant 2030
- Het Decreet Lokaal Bestuur, artikel 2: “De gemeenten zijn overeenkomstig artikel 41 van de Grondwet bevoegd voor de aangelegenheden van gemeentelijk belang. Voor de verwezenlijking daarvan kunnen ze alle initiatieven nemen. Ze beogen om bij te dragen aan de duurzame ontwikkeling van het gemeentelijk gebied."
- Het Vlaams Energie- en Klimaatplan (VEKP) 2021-2030
- Het Regeerakkoord Vlaamse Regering 2019-2024: Ook de Vlaamse en lokale overheden nemen hun verantwoordelijkheid en geven het goede voorbeeld. Net zoals de Vlaamse Overheid zullen gemeenten, steden, intercommunales, OCMW’s, provincies en autonome gemeentebedrijven worden gevraagd dat zij hun broeikasgassen met 40% reduceren in 2030 ten opzichte van 2015 en vanaf 2020 per jaar een energiebesparing van 2,09% realiseren op het energieverbruik van hun gebouwenpark (inclusief technische infrastructuur, exclusief onroerend erfgoed).
- Gemeenteraadsbeslissing 14/09/2021 betreffende de toetreding tot het Lokaal Energie- en Klimaatpact 1.0
- Gemeenteraadsbeslissing 22/11/2022 betreffende de toetreding tot het Lokaal Energie- en Klimaatpact 2.0
- Beslissing college van burgemeester en schepenen van 12/05/2023.